استدلال منطقی - آزمون استخدامی شرکت حمل و نقل ریلی رجا
استدلال منطقی
استدلال منطقی روش نتیجه‌گیری براساس «اصول منطقی» حاصل از «اندیشیدن» و «تفکر عقلانی» است؛ بنابراین هرگاه از استدلالی منطقی استفاده گردد؛ باید دلایل ارایه‌شده براساس اصول «درستی» اندیشه باشد که «منطق» نام می‌گیرد. بدیهی است در غیراین‌صورت گزاره بالا سفسطه است.
پیشینه
چالش‌های فراوانی میان سوفسطائیان و فلاسفه یونان باستان درمورد چگونگی چیدش روش استدلال منطقی روی داده‌است و ارسطو در کتاب ارغنون روش‌هایی را در جهت روشن‌کردن روش «استدلال منطقی» ارایه داده‌است.
روش استدلال منطقی
منطق وظیفه حفظ شکل استدلال در جهت «غیرمغالطاتی» برعهده دارد؛ ولی غیرمغالطه‌بودن دلالت ذاتی گزاره برعهده منطق نیست. برای نمونه وقتی دو گزاره «بیضی، دایره است» و «بیضی، دایره نیست» کنار هم قرار می‌گیرد، روش استدلال منطقی این دو را متناقض و دست‌کم یکی را دارای مغالطه برمی‌شمارد. اما هنگامی که دو گزاره «بیضی، دایره‌است» و «بیضی، استوانه است» کنار هم قرار می‌گیرد، روش استدلال منطقی مغلطه‌ای در جهت ارتباط‌دهی میان این دو گزاره نمی‌بیند. به‌بیان‌دیگر از جهت سلامت شکل گزاره مغالطه‌ای دیده نمی‌شود؛ اما ضروری است از دید راست‌آزمایی دلالت و ذات گزاره‌ها که آیا دارای قوام عقلی هستند یا خیر، به فلسفه روی آورد و همین مسئله تفاوت بنیادین میان منطق و فلسفه را می‌نمایاند.
استدلال مبتنی بر منطق، شرط لازم و ناکافی برای پایه‌ریزی استدلالات عقلانی است و در واقع منطق این وظیفه را برعهده دارد که چگونگی درست‌اندیشیدن را حاصل دهد تا بدین‌صورت پایه‌ریزی استدلالات و اندیشیدن درست (آنگونه که منطق آن را درست می‌داند) فراهم گردد.
برای آزمون استخدامی شرکت رجا در سال 94 آماده شوید:
قرآن و استفاده از استدلال منطقی
طباطبایی بر حجیت عقل فلسفی، استفاده از منطق و نحوه استدلال به آن و اعتبار عقل صریح تأکید کرده، هیچ نوع کاستی را در آن نمی پذیرد؛ برای مثال در جلد پنج المیزان، پس از بیان شیوه تفکری که قرآن به آن دعوت می کند، یازده اشکال را نقل و گاه به اختصار و گاه به تفصیل نقد می کند و نادرستی آنها را با مبانی خود نشان می دهد. این اشکال ها فرضی نیستند، بلکه با توجه به نحوه نقل آنها، به نظر می رسد که ایشان به شخص یا اشخاص خاصی نظر داشته و اشکالات را از منبع یا منابع خاصی، بی آنکه نام آنها را ببرد، نقل می کند. هدف ایشان در این قسمت، دفاع از تفکر عقلی یا فلسفی است و نقل قول ها صرفاً با هدف نقد آنها بیان شده است. این یازده اشکال و پاسخ آنها به شرح زی است:
یک. اگر منطق راهی ثمر بخش بود، میان منطق دانان اختلافی رخ نمی داد، حال آنکه شاهد اختلاف نظر در میان خود منطقیان نیز هستیم.1
طباطبایی به این اشکال دو پاسخ می دهد: نخست آنکه اشکال کنندگان در اینجا خود ناخواسته و نادانسته، از قیاس استثنایی استفاده کرده اند و این خود یعنی اعتبار دادن به منطق. دوم آنکه منطق هنگامی مانع خطای در تفکر می شود که از اصول آن رعایت گردد.
دو. قوانین منطق به تدریج تدوین و تکمیل شد، حال چگونه می توان به کمک این قوانین به واقعیت دست یافت و تکلیف کسی که آنها را نمی داند و کسانی که قبل از تدوین این قوانین می زیستند چیست؟2
پاسخ علامه به این اشکال کوتاه و دقیق است: اولاً در این اشکال نیز از قیاس استثنایی که خود بخشی از منطق است، استفاده شده است. دیگر آنکه «تدوین»، به معنای کشف تفصیلی، همان قوانینی است که خداوند در نهاد انسان سرشته است؛ حال که مدعیان در این اشکال تدوین را به معنای «ایجاد» گرفته اند.3
سه. این اصول برای بستن در خانه اهل بیت(ع) یا بازداشتن مردم از پیروی از کتاب و سنت ترویج شد، پس باید از آنها اجتناب کرد.4
پاسخ طباطبایی به این اشکال کوتاه و روشن و شامل دو نکته است: نخست آنکه خود این اشکال به چند قیاس اقترانی و استثنایی منحل می شود و این مطلب، یعنی تثبیت اصل منطق و دیگر آنکه استفاده از ابزاری در راهی نادرست، به معنای نادرستی خود ابزار نیست، همان گونه که اگر بی گناهی با شمشیری کشته شود، نمی توان نتیجه گرفت که شمشیر بد است.5
علامه طباطبایی، در جای دیگری در پاسخ به کسانی که فلسفه را به دلیل نیات نادرست خلفا بد می دانستند، می گوید: «آیا این منظور ناموجّهِ حکومت های وقت و سوء استفاده شان از ترجمه وترویج الهیات، ما را از بحثهای الهیات مستغنی می کند و موجب این می شود که از اشتغال به آنها اجتناب و خودداری کنیم؟)6آنگاه بر ضرورت بهره گیری از فلسفه برای اثبات معارف دینی تأکید می ورزد.7
چهار. چه بسا سلوک عقلی، پویندگان این مسیر را همان گونه که در آرای بسیاری فلاسفه می بینیم، به مخالفت صریح با قرآن و سنت بکشاند.8
طباطبایی در پاسخ این اشکال می گوید: نخست آنکه خود این اشکال نوعی قیاس منطقی است، با این تفاوت که در آن مغالطه ای صورت گرفته است، زیرا شکل قیاس یا ماده تشکیل دهنده آن موجب گمراهی نمی شود، بلکه استفاده از مواد غیر برهانی است که قیاس صحیح را از صحت انداخته است.9
پنج. منطق، تنها شکل منتِج را از شکل فاسد باز شناسی می کند؛ لیکن قانونی برای شناسایی مواد صحیح از فاسد و ایمنی از خطا، در صورت رجوع به غیر معصومان وجود ندارد. از این رو، تنها راه مراجعه به آنان است.10
طباطبایی این اشکال را استدلالی مغالطی، برای دفاع از حجیت خبر واحد در معارف می داند و در نقد آن می گوید: ایمنی از خطا هنگامی حاصل می شود که ما به معصومان متمسک شویم؛ اما از کجا که این اخبار واحد، واقعاً از سوی آنان صادر شده باشد، زیرا این اخبار، هم دلالت شان ظنی است و هم صدورشان. اگر هم ملاک ایمنی از خطا داشتن مواد یقینی باشد که در این صورت فرقی نمی کند که از کجا گرفته شده باشند.
شش. هر چه انسان به آن نیاز دارد، در قرآن و اخبار اهل عصمت(ع) موجود است، دیگر چه نیازی به آرای کفار و ملاحده داریم؟11
علامه در پاسخ می گوید: همین نحو استدلال به خوبی این نیاز را نشان می دهد، زیرا به صورت قیاس اقترانی منطقی در آمده و در آن مواد یقینی به کار رفته، با این همه در آن مغالطه شده است. نادرستی این استدلال با یک تشبیه آشکار می گردد. این اشکال مانند آن است که کسی بگوید: تمام علوم در نهاد انسان سرشته شده است و به این ترتیب از دانش اندوزی سرباز زند. با این نحو استدلال، نه تنها می توان فلسفه یونان، بلکه تقریباً همه علوم قدیم و جدید از هندسه گرفته یا دانش ژنتیک را کنار نهاد و گفت که همه نیازهای انسان در قرآن و اخبار وجود دارد، دیگر چه نیازی به علوم اجتماعی، انسانی و مانند آن.
از آن گذشته، منطق اسلام و همان اخباری که مخالفان به آن تمسک می کنند، همواره بر دانشجویی و بر گرفتن حکمت از هر جا که باشد و نزد هر کس که باشد، تأکید داشته است، احادیثی مانند «الحکمه ضاله الموءمن فخذ الحکمه و لو من اهل النفاق»،12 یا «خذ الحکمه ممن اتاک بها و انظر الی ما قال و لا تنظر الی من قال»13و «خذ الحکمه انی کانت. فان الحکمه تکون فی صدر المنافق فتلجلج فی صدره حتی تخرج فتسکن الی صواحبها فی صدر الموءمن».14 این منطق قرآن است که می گوید: «حق، حق است هر جا باشد و هرگونه به دست آید و از هر جا گرفته شود و ایمان یا کفر و تقوا یا فسق دارنده اش در آن اثری ندارد و اِعراض از حق به سبب دشمنی با حامل آن، جز چسبیدن به تعصب جاهلی که خدای سبحان اهل آن را در کتاب ارجمندش به زبان پیامبرانش نکوهیده است، نیست».15
هفت. احتیاط حکم می کند تا به ظواهر قرآن و سنت اکتفا کنیم و از به کارگیری اصول منطقی و عقلی که زمینه هلاکت ابدی و شقاوت دائم را فراهم می سازد، بپرهیزیم.16
پاسخ علامه به این اشکال آن است که در همین استدلال نیز اصول منطقی به کار رفته است و دیگر آنکه این احتیاط در مورد کسی صادق است که آمادگی ممارست عقلانی را ندارد؛ لیکن کسی که چنین آمادگی را دارد، نه تنها این کار اشکالی ندارد، حتی مورد تشویق قرآن کریم است.
هشت. طریقه سلف صالح، مغایر راه فلسفه و عرفان بود و آنان با بودن قرآن و سنت، از به کارگیری اصول منطقی و عقلی بی نیاز می شدند.17
سخنانی را که علامه در اینجا نقل می کند، ظاهراً از کتاب بیان الفرقان است. در این کتاب چنین آمده است: «فلسفه در عصر خلفا ترجمه شده و متکلمین مختلف که پیرو قرآن بودند، متابعت ائمه-علیهم السلام- نکردند، خواستند که مطالب فلسفه را با قرآن مطابق کنند و به دو فرقه اشاعره و معتزله متفرق شدند...و خود و پیروان خود را از ائمه-علیهم السلام- بی نیاز می دانستند...این امر تا قریب یک صد سال قبل مسلم و محفوظ بود. بعد از آن ... عرفا و فلاسفه یونان...بنای تأویل را گذاشتند و کلمات مقدسه انبیا و ائمه-علیهم السلام- را مطابق با معتقدات فلسفه و عرفان تأویل کردند...و به همین گونه کلماتْ عوام شیعه را فریفتند و از فقها منزجر کردند...تا اینکه امر بر عامه، بلکه بر اکثر محصلین علوم دینی نیز مشتبه گردید».18 به گفته علامه، نویسنده این متن نتیجه می گیرد که این اصول مخالف راه حقی است که قرآن و سنت به آن هدایت می کند.19
علامه پس از نقل این اشکال مفصل، آن را از نظر تاریخی مجعول و ساختگی می داند و بر این باور است که این سخنان چون بیماری ریشه داری است که هر گونه درمانی را مغلوب خود ساخته است.20آنگاه طی شش صفحه با تفصیل زیاد به این اشکال پاسخ می دهد و این مفصل ترین پاسخ ایشان به اشکالات یازده گانه است. در این پاسخ وی تأکید می کند که مسئله پیدایش فلسفه و عرفان و تاریخ کلام و پیدایش متکلمان، به گونه ای که در اشکال آمده است، واقعیت تاریخی ندارد و این مسائل از زمان خود رسول خدا وجود داشته است. از نظر ایشان این دعوی نپخته، برگرفته از سخن مستشرقان است و آنان به نادرستی مدعی شده اند که بر اثر ترجمه فلسفه یونانی، علم کلام پدیدار شد. ایشان این نکته را مجدداً در بخش دیگری مطرح و تصریح می کند که بحث های کلامی، از زمان رسول خدا و حضرت امیرموءمنان وجود داشته و عمده مسائل کلامی را می توان در روایات آن حضرات یافت و بر خلاف ادعای برخی کسان علم بر اثر ترجمه فلسفه در اسلام به وجود نیامد و اصل کلام خوب است و «فنی است شریف برای دفاع از معارف حقه دینی)21، جز آنکه متکلمان در شیوه بحث به خطا رفتند و احکام عقلی را با مسائل دیگر خلط نمودند.
نکته دیگر آنکه اشتباه و خطای اهل فلسفه و اساساً اهل هر فنی را نباید به پای اصل آن فن گذاشت.22اختلاف میان متکلمان و فلاسفه نیز دلیل بر نادرستی و بطلان اصل کلام و فلسفه نیست و اگر بخواهیم این گونه استدلال کنیم، می توان اختلاف میان متدینان را دلیل بر نادرستی اصل دین گرفت.23 اختلافات، میان همه اصحاب علوم دینی از جمله فقه، وجود داشته و این مسئله به فلسفه و کلام اختصاص ندارد.
نُه. خداوند با سخنی عادی و همه فهم، ما را مخاطب ساخته است؛ از این رو به یادگیری منطق و فلسفه و دیگر میراث کفار و مشرکین نیازی نداریم.24
علامه با اشاره به اینکه این همان استدلال حشویه، مشبِّهه و برخی اصحاب حدیث است، آن را نوعی استدلال منطقی، اما مغالطی می داند و می افزاید: به همین شکل می توان بر ضد زبان عربی استدلال کرد و گفت که ما نیازی به آموختن زبانی که میراث اهل جاهلیت است نداریم.25
دَه. دلیلی بر حجیت عقل جز خود عقل نیست و این دور صریح است. پس عقل حجت نیست و در موارد اختلافی باید به معصوم رجوع کرد.26
از نظر علامه این «سخیف ترین نوع تشکیکی است که در این باب وارد شده است» و اشکال کننده خواسته است، بنیادی برآورد، اما آن را ویران ساخته است. حال هنگامی که سراغ شرع می رود، یا باید حجیت اصل شرع و رجوع به شریعت را با عقل ثابت کند که در این صورت باز دور است یا حجیت شرع را به کمک خود شرع ثابت کند که باز هم دور است. در نتیجه میان دو دور سرگردان است یا آنکه به تقلید روی آورد که خود حیرانی مجدد است.27
یازده. هدف نهایی منطق دستیابی به ماهیت ثابت اشیاست. حال آنکه بحث های علمی امروزه ثابت کرده است که همه چیز تابع تحول است و امر کلی و ثابتی در ذهن و خارج آن نداریم.
پاسخ علامه آن است که در این اشکال نیز از اصول منطق قدیم تبعیت شده و اشکال کننده، ناخواسته تن به همان امر کلی ثابت داده است.28
شیوه علامه در این پاسخ ها آن است که نشان دهد، مدعی در اشکالات خود، دچار تناقض و ناهماهنگی است و استدلال او مخدوش است. نکته دیگر در نقض های علامه آن است که نشان دهد، مخالفان ناخواسته هنگامی نیز که از شکل درستی استفاده کرده اند، از مواد مناسبی برای استدلال سود نجسته اند و نتیجه مورد نظرشان، منطقاً از دل آن مقدمات به دست نمی آید و سوم آنکه مخالفان دچار مغالطات متعدد شده و از شیوه درستی برای استدلال و به کرسی نشاندن نظر خود سود نجسته اند. پاسخ های علامه به این اشکالات، پایبندی سرسختانه علامه را به اصول عقلی و استدلال آزاد نشان می دهد. وی همواره می کوشد، به اشکال کنندگان نشان دهد که آنان بر سر شاخه نشسته اند و نادانسته بُن را می برند و نمی توان بی کمک عقل، آن هم عقل آزاد و عادی، از دین دفاع کرد و هرگونه تلاشی برای محدود ساختن عقل به زیان دین است.[i]
منبع: hawzah.net
انواع استدلال
مقدمه :
عنوان این تحقیق که به آن پرداخته‌ایم انواع استدلال است و این مباحث بیشتر مربوط به منطق است بنابراین تعریف صحیح در مباحث منطقی بیشتر از هر علم دیگری ضرورت دارد خاصه‌انکه تعبیرات منطقی در بسیاری از علوم بکار می‌آید مخصوصاً در فلسفة اسلامی که بدون داشتن تصور و تعریفی دقیق فهم آثار فلسفی میسر نیست. از تعریف دیگر همة کتابهایی که متضمن یک دورة فلسفه است با منطق آغاز می‌شود. بنابراین هر کس بخواهد در زمینة فلسفه به وقوف کامل دست یابد باید از فضل منطق بی‌بهره نباشد و دست کم معنی اصطلاحات منطقی را بداند. در این تحقیق سعی کردم ابتدا تعریفی مختصر از این اصطلاحات ارائه کرده و کاربرد آنها را تا حد مجال شرح دهم بسیاری از اصطلاحاتی که توضیح داده‌ام در دایره المعارف دارای معانی متعدد دیگری هم است اما من آنچه را که در منطق بکار می‌رود و معنی منطقی آنرا را آورده‌ام. همین ضرورت باعث شد که من حداقل برای فهم و یادگیری خودم این موضوع را انتخاب کنم.
انواع استدلال:
قیاس (برهان، جدل، مغالطه، مخاطبه، شعر) تمثیل، استقراء.
استدلال یعنی کشف احکام مجهول بوسیله احکام معلوم، پیچیده‌ترین و کاملتـرین عمل ذهنی است و همان است که پیرشفت تمدن و فرهنگ و کشف قضایای هندسی و معادلات جبری و فرمولهای فیزکی و شیمیایی و خلاصه هر گونه تحقیق و تتبع را میسر ساخته است.
1ـ قیاس: مهم‌‌ترین و قاطع‌ترین اقسام حجّت و اساسی‌ترین بحث منطقی صوری است.
تعریف منطقی قیاس: قیاس قولی است فراهم آمده از چند قضیه، بنحوی که از آن قول ذاتاً قول دیگری لازم آید. مثلاً می گوییم: هوا جسم است و هر جسمی دارای وزن است نتیجه هوا دارای وزن است.
تبعید دیگر در تعریف قیاس: قیاس عبارت از مجموع چند قضیه است که هر گاه مسلم فرض شوند، قضیه‌ای دیگر بالذات از آنها حاصل آید.
اقسام قیاس: 1ـ قیاس اقترانی 2ـ قیاس استثنایی
1ـ قیاس اقترانی: عین نتیجه یا نقیض نتیجه بالفعل در مقدمات آن مذکور نباشد. مانند: گاو علفخوار است ـ هر علفخواری دارای ادرار قلیائی است پس گاو دارای ادرار قلیایی است.
2ـ قیاس استثنایی: عین نتیجه یا نقیض آن بالفعل مقدمات مذکور باشد. مانند: اگر این مایع است، رنگ تورنسل را قرمز می‌کند ـ لیکن اسید است پس: رنگ تورنسل را قرمز می‌کند.
قیاس اقترانی از لحاظ موقعیت حد وسط به چهار شکل منقسم می‌شود. زیرا: حد وسط یا محمول در صغری است و موضوع در کبری (شکل اول) یا هم در صغری مجهول است و هم در کبری (شکل دوم) یا هم در صغری موضوع است هم در کبری (شکل سوم) یا برعکس شکل اول است، یعنی در صغری موضوع است و در کبری محمول (شکل چهارم)
انتاج در شکل اول دو شرط دارد: 1ـ موجبه بودن صغری 2ـ کلیت داشتن کبری
انتاج در شکل دوم دو شرط دارد: 1ـ اختلاف و مقدمه در سلب و ایجاب 2ـ کلیت بحری
انتاج در شکل سوم دو شرط دارد: 1ـ موجبه بودن صغری 2ـ علیت یکی از دو مقدمه
شرایط عمومی اشکال: یکی اینکه صغری و کبری هر دو جزئی نباشد. دیگر آنکه صغری و کبری هر دو سابعه نباشند.
نقش حد و سط در قیاسهای اقترانی:
قیاس اقترانی از دو مقدمه تشکیل می‌شود که حد مشترکی به نام حد وسط دارد. مقدمه اول را صغری و مقدمه دوم را کبری می‌نامند و آن حد مختصی که موضوع یا مقدم نتیجه باشد، اصغر و آن که محمول یا تالی نتیجه باشد اکبر می‌نامند مثل: الف ب است ، ب ج است: الف ج است «الف» در اصغر و «ب» حد اواسط و «ج» حد اکبر می‌باشد.
شرایط حد وسط:
1ـ در هر دو مقدمه، به یک معنی اخذ شود . 2ـ باید بتمامه تکرار شود
کیفیت قرار گرفتن حد وسط: موجب تقسیم قیاس اقترانی به چهار شکل می‌شود. لازم نیست قیاسهای اقترائی را به چهار شکل معهود تقسیم کنیم، زیرا این تقسیم در حالی ضروری می‌نماید که شرایط هر یک متفاوت از دیگری باشد و اگر نباشد اشکال فقط و فقط یک شرط داشته باشند و آن تکرار حد وسط باشد، دیگر نیازی نیست که تشخیص دهیم ترکیب این دو مقدمه به صورت شکل اول است یا نه، زیرا استخراج نتیجه از مقدمات صرفاً ماشینی است.
قانون استنتاج: اگر یکی از دو مقده سالبه باشد، نتیجه مسلماً سالبه خواهد بود، و اگر یک یاز دو مقدمه جزئی باشد، نتیجه جزئی خواهد بود.
قیاس استثنایی بر دو قسم است: 1ـ قیاس استثنایی متصل 2ـ قیاس استثنایی منفصل
1ـ قیاس استثنایی متصل: قیاسی است که مقدمه اولش قضیه شرطی متصلی باشد و مقدمه دومش قضیه حملیه. البته قضیه متصلی که در قیاسات استثنایی بکار می‌رود، منحصراً باید لزومیه باشد در این قیاس، دو حالت منتج هست و دو حالت عقیم
2ـ در قیاس استثنایی منفصل اگر قضیه نخست منفصل حققیه باشد، از وضع هر یک از اجزاء آن، رفع جزء دیگر و از رفع هر یک، وضع جزء دیگر نتیجه می‌شود بنابراین هر چهار حالت آن منتج است. اما اگر قضیه نخست متفصله ما نعه الجمع باشد، دو حالت آن منتج است و دو حالتش عقیم.
برهان:
قیاسی است که مقدمات آن منحصراً از قضایای یقینی یا یقینات (محسوسات ـ اولیات‌ـ تجربیات‌ـ متواترات ـ حدسیات) تألیف شده باشد. و بنابراین قیاس برهانی شریف‌ترین نوع قیاس است. یعنی قیاسی که هم صورت و هم ماده آن هر دو در نهایت استواری و اتقان است.
بنابراین نتیجه‌اش کاملاً متیقن است. زیرا مقدمات برهان از لحاظ جهت ضروری‌اند، نتیجه هم ضروری است.
اقسام برهان: 1ـ لمّی 2ـ انّی
برهانی لمی: از علت پی بوجود معلول بردن، به عبارت دیگر برهانی است که حد وسط آن علت وجود اکبر برای اصغر باشد. بناباین حد اواسط آن هم علت تصدیق به نتیجه است و م علت وجود نتیجه، زیرا که حد وسط علت اکبر است.
برهانی انّی: از معلول پی به وجود علت می‌بریم تنها علت اجتماع دو طرف نتیجه را در ذهن و تصدیق بدآن را بیان می‌کند.
چرا فلسفه برهان انّی است؟ از آنجا که موضوع فلسفه عام‌ترین اشیاست، چیزی بیرون از آن وجود ندارد تا علت آن باشد و موضوع فلسفه معلول آن باشد و وجود علت ندارد برای همین برهان لمی هم ندارد.
در منطق گفتن برهان انی یقین آور نیست از سویی در حلقه برهان لمی هم کار نمی‌رود پس چگونه فلسفه علمی یقینی است؟ چرا از معلول نمیتوان به علت پی برد؟
چون ممکن است لازم عام باشد.
برهانی انی بر دو قسم است: 1ـ برهان انی که از لازم پی به ملزوم بردن 2ـ برهان انی که از ملازم پی به ملازم دیگر بردن
قسم اول یقین آور نیست زیرا ممکن است لازم عام باشد و نمیتوان از لازم عام بطور لازمی که می‌تواند علتهای مختلف داشته باشد یقینی به ملزوم خاص دست یافت، ولی قسم دوم یقین‌آور است. لازم عام: لازمه که می‌تواند علتهای مختلف داشته باشد.
جدل: عبارت است از بحث و پرسش و پاسخ که به نحوی خاص بین دو تن درگیر می‌شود. بدین طریق که پیوسته از دیگری سوال می‌کند و عقیده او را درباره امری جویا می شود و او را به برسی مطالب وا می‌دارد. و او سوالها را پاسخ می‌دهد. آن کس که از عقیده‌ای دفاع می‌کند مجیب نامیده می‌شود و آن کسی که می‌خواهد عقیده وی را نقض کند مسائل نامیده می‌شود صناعت یافتن جدول عبارت از مجموعه قواعد و اصولی است که هم سائل و هم مجیب را برای غلبه بر حریف راهنمایی می‌کند.
ماده قیاس جدلی: مشهورات و مسلّمات است. بدین نحو که: مجیب در تقریر وضع خود به مشهورات استناد می‌جوید وسائل به آنچه مجیب مسلم می‌دارد. در جدل ممکن است از استقراء هم استمداد کرد. جدل را نباید با مناظره اشتباه کرد.
مغالطه یا سفسطه: کسی که قضایای شبیه به حق (مشبهات) را بجای حق به کار می‌برد بدین طیق تشبیه به برهانی می‌جوید مغالط و سوفسطایی نامیده می‌شود.
بطور کلی سفسطه و مغالطه برای ابطل عقیده‌ای به کار می‌رود. ماده سفسطه و مغالطه مشبهات است یعنی قضایای شبه یقینی و وهمیات. سفسطه و مغالطه شبیه استدلال صحیح و درست است، اما در واقع چنان نیست. پس روش سفسطی روشی است مذموم و ناپسند. اقسام سفسطه از جهت لفظ از جهت معنی
اقسام سفسطه: 1- از جهت لفظ
2- از جهت معنی
خطابه: عبارت است از سخنی است که در برابر جمع برای اقناع و برانگیختن آنها ایراد و فن خط به صناعتی است که آئین و روش توفیق در اقناع را می‌آموزد. مقصود از خطابه این است که شنونده منفعل شود و سخن را به دل پذیرا گردد. مقدمات خطابه از مشهورات و مظنونات و مقبولات است.
یک عامل مهم در قدرت تأثیر خطابه این است که خطابه در حضور جمع ایراد شود و در جمع به تعبیر جامعه‌شناسان وجدانی خاص حکم‌فرماست که همه حاضران را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شرط خطابه: آنچه در آن ایراد می‌شود، به سوی غرض و غایتی معین جریان یابد و هر عبارتی در نظام کل خطابه محلی مشخص داشته باشد. خطابه معمولاً مشتمل بر دو چیز است: 1ـ عمود 2ـ اعوان
1ـ عمود: سخنانی است که مستقیماً اثبات مطلوب می‌کند. 2ـ اعوان و اقان و احوالی است خارج از آن.
5ـ شعر: به نظر ارسطو ماده شعر از مخیلات است. تعریف ارسطو از شعر، با تعریفی که عروضیان اسلام از شعر کرده‌اند کاملاً متفاوت است. تعبیر ارسطو شعر اگر خالی از تخیل باشد شعر نیست. شعر نوعی محاکات از عالم واقع است. چون ماده شعر از مخیلات است، در برانگیختن نفوس و ایجاد قبض و بسوط و رغبت و نفرت اثری بس شگرف دارد.
ارزش و اعتبار یک استدلال تمثیلی در این است که ببینیم میان خصوصیات مشترک دو پدیده و خصوصیت مورد نظر چه رابطه‌ای وجود دارد. اگر این رابطه علی باشد استدلال یک قیاس است و اگر صرفاً یک رابطه واقعی باشد استدلال تمثیلی است.
راه‌های نقد استدلال تمثیلی: 1ـ تشکیک در تشابه 2ـ پذیرش تشابه و افزودن شباهت جدید
مناط صدق در قضا‌یا:
1ـ فلاسفه قدیم صدق و یا حقیقی بودن معلومات و افکار را به مطابقت با واقع تعریف کرده‌اند.
2ـ این تعریف اشکالاتی بوجود آورده که در میان فلاسفه اسلامی به نحوی و در میان فلاسفه جدید بنحوی دیگر بیان شده است.
3ـ اشکال در میان فلاسفه اسلامی مربوط بود به قضایایی که از مفاهیم منطقی تشکیل می‌شود و قضایای حقیقیه که در سایر علوم استعمال می‌شود.
4ـ فلاسفه جدید در هر موردی از مسائل ریاضی و طبیعی و حتی تاریخ بیان بالخصوصی می‌دارند.
5ـ مطابق بیان فلاسفه جدید حتی در بعضی قضایای خارجیه هم اشکال وجود دارد (مثلاً در قضایای تاریخی)
6ـ فلاسفه قدیم با حفظ تعریف مزبور به حل اشکال پرداخته‌اند اما فلاسفه جدید از آن تعریف صرف‌نظر کرده‌اند.
7ـ فلاسفه اسلامی در مقام حل اشکال به تقسیم قضا‌یا به خارجیه و ذهنیه پرداخته‌اند و مناط صدق هر یک را به طرزی خاص بیان کرده‌اند.
8ـ اشال در مفاد قضایای حمل اولی و همچنین در لوازم ماهیت نیز موجود است و لهذا تقسیم قضا‌یا به سه قسم برای بیان کافی نیست.
چون فلسفه علم واحد برهانی است و هر علم واحد برهانی دارای موضوعی محقق می‌باشد پس وجود موضوع برای فلسف ضروری است. برای یک مسأله در مقام اثبات آنگاه می‌توان برهان اضافه کرد.
که در مقام ثبوت بین موضوع و محمول آن ربطی برخوردار از ضرورت، ذالیت و کلیت و دوام وجود داشته باشد. در تعریف مسأله برهانی باید گفت: «مسأله‌ای است که در آن از عرض ذاتی موضوع بحث می‌شود».
لازم است به فرصتی که بین حقیقت گسترده وجود و بین مرتبه اعلای آن است توجه شود و آن اینکه واجب گر چه برهان سمی ندارد ولی برهان انی دارد ولی حقیقت گسترده وجود که موضوع تشکیل است، نه برهان سمی دارد و نه برهان انی، زیرا غیر از حقیقت هستی مطلق چیزی نیست تا معلوم یا ملازم او باشد.
نتیجه :
قیاس ارسطویی بیشتر موضوع بحث و مشاجره قرار گرفته است. تعدادی از متفکران از دورة جدید به بعد به انکار مقیاس صوری ارسطوئی پرداخته‌اند و اشکال مختلف قیاس و ضروب گوناگون آن را پوچ و عبث می‌دانند. البته شکی نیست که در قیاس همیشه نتیجه در کبری درج است، اما اینکه قضیه‌ای در قضیة دیگر مندرج باشد امری است شایستگی و فایدة قیاس ایست که این اندراج را به ما گوشزد می‌سازد.
آنچه در نتیجه به آن رسیده‌ایم اینست که منطق قوانینی را برای صحیح بودن فکر ارائه می‌دهد حتی قوانینی برای انتخاب موادی شایسته و صحیح و آنچه را که در این اصطلاحات توضیح دادم قوانین کلی که ماخوذ از اصول اولیه ذهنی است که روشهای مخصوص را برای دستیابی به آن ارائه می‌کند که تابع موضوع و مادة مورد تحقیق است مطلب دیگری که به آن برخورد کردم این بود که اکثر کتب منطقی در مورد هر مبحث یک مثال را مکرر تکرار کرده‌اند. در صورتی که اگر مثالها متعدد و متنوع باشد فهم مطالب به مراتب آسانتر خواهد شد. نتیجه اینکه بین تمامی قیاسها، قیاس برهانی یقین و معتبد است و من سعی کردم این فایده را به ساده‌ترین نحو مکن توضیح دهم.
منابع :
خوانساری، محمد، منطق صوری، چاپ بیست و هشتم، 1384.
خندان ، علی‌اصغر، منطق کاربردی ، چاپ دوم، انتشارات سمت 1382 ش
مطهری، مرتضی، شرح منظومه، ج 1، چاپ اول انتشارات حکمت 1402 ق، 1360 شمسی 1382 ش.
جوادی آملی، آیه الله، رحیق مختوم ج 1، تنظیم و تدوین حجه الاسلام حمید پارسانیا ـ چاپ اول مرکز نشر اسراء (1375 هـ. ش) 1417 هـ ق)
مظفر، محمدرضا، المنطق، مصحح و شارع: سیدمصطفی حسینی دشتی، چاپ دوم
1384 ش
سوالات استدلال منطقی در آزمون GMAT
سوالات استدلال منطقی شبیه به سوالات درک مطلب است با این تفاوت که متن همراه سوالات استدلال منطقی کوتاه و در حد یک پاراگراف است و برای هر متن یک سوال مطرح می شود . این سوالات اصولا مهارت های شما را در منطقی استدلال کردن می سنجند . برای بیشتر داوطلبان ، استدلال منطقی ترسناک ترین قسمت آزمون GMAT است ، اما چرا داوطلبان از این بخش می ترسند ؟ چون جهانی را که ما می شناسیم منطقی نیست .
هر متن استدلال شامل مقدمات ، فرضیات و نتیجه است . مقدمات اطلاعاتی هستند که برای تایید و اثبات نتیجه در متن آورده می شود . فرضیات معمولا در متن استدلال گنجانده نمی شوند و خود داوطلب باید با استفاده از مقدمات و نتیجه این فرضیات را حدس بزند .
گر چه خواندن کتب منطق می تواند به شما در پاسخ دادن به این سوالات کمک کند ، اما هیچ لزومی ندارد که برای آمادگی ، کتاب منطق مطالعه کنید . فقط کافی است مهارت های خود را در منطقی فکر کردن و منطقی استدلال کردن افزایش دهید . مهارت در استدلال منطقی بعدها در دروس دوره کارشناسی ارشد نیز برای شما یک امتیاز مثبت خواهد بود .
انواع سوالات استدلال منطقی
سوالات استدلال منطقی موارد زیر را از شما می پرسند :
1) تقویت یک استدلال .
2) تضعیف یک استدلال .
3) مشخص کردن استدلال مشابه .
4) مشخص کردن فرضیات .
5) مشخص کردن نتیجه .
6) انتخاب بهترین نتیجه .
من روش زیر را برای پاسخ به سوالات استدلال منطقی پیشنهاد می کنم
1. قبل از خواندن متن ، سوال را بخوانید . قبل از خواندن متن بهتر است بدانید به دنبال چه چیزی هستید . شیوه خواندن یک متن بسته به اینکه سوال از شما می خواهد استدلال را تضعیف کنید و یا بهترین نتیجه متن را پیدا کنید ، کمی متفاوت است . سوال را به دقت بخوانید .
2. مقدمات و نتایج متن را مشخص کنید . این کار احتیاج به مهارت زیادی دارد . همیشه نتایج در جملات انتهایی متن ارائه نمی شود . کسب این مهارت احتیاج به تمرین زیادی دارد . به این نمونه توجه کنید :
یک متن ممکن است با بیان نتایج در اولین جمله شروع شود و سپس چند جمله برای تایید نتایج آورده شود . این بدین معنی است که شما قادر نخواهید بود کلماتی مانند " بنابراین " ، " از اینرو " و ... را که به طور عادی برای نشان دادن نتیجه به کار می رود در متن بیابید .
3. سعی کنید قبل از اینکه گزینه ها را بخوانید ، پاسخ را حدس بزنید . اغلب حدس شما درست خواهد بود و این به شما کمک می کند که تمرکزتان بر انتخاب بهترین گزینه باشد .
4. همه گزینه ها را بخوانید . برای انتخاب اولین گزینه ای که به نظرتان می رسد صحیح است ، عجله نکنید . ممکن است گزینه دیگری باشد که از گزینه انتخابی شما بهتر باشد . گزینه هایی را که می دانید غلط هستند حذف کنید . گزینه های باقی مانده را به دقت آنالیز کنید و گزینه صحیح را انتخاب نمایید .
چند نکته برای پاسخ به سوالات استدلال منطقی
معمولترین انواع سوالات استدلال منطقی که از شما تضعیف یک استدلال را می خواهند . در این سوالات طراحان آزمون GMAT انتظار دارند شما بتوانید یکی از چهار نقص زیر را مشخص کنید :
1) استدلال دوری .
2) استدلال های علت و معلولی نادرست .
3) تعمیم فراگیر .
4) نظرات فاقد صلاحیت .
این نکات به شما کمک می کند تا به سوالات استدلال منطقی به درستی پاسخ بدهید
1. از فرایند حذف استفاده کنید . وقتی از شما خواسته می شود بهترین گزینه ای که استدلال را تضعیف و یا تقویت می کند مشخص کنید ، هر گزینه را یک فرضیه اضافی در نظر بگیرید و از خود بپرسید که "این فرض چه تاثیری بر نتیجه استدلال خواهد داشت؟" . هر فرض بر اساس تاثیری که بر استدلال دارد در یکی از چهار دسته زیر قرار می گیرد :
§ تقویت کننده استدلال
§ تضعیف کننده استدلال
§ خنثی
§ بی ربط نسبت به استدلال
گزینه هایی که خنثی یا بی ربط هستند را سریعا حذف کنید ، بر اساس اینکه سوال از شما تقویت یا تضعیف استدلال را خواسته گزینه هایی که کار معکوس را انجام می دهند حذف کنید . اگر در این مرحله بیش از یک گزینه باقی مانده است تنها یک گزینه کاملا درست است و بقیه گزینه ها دارای خطای منطقی هستند ، برای حذف این گزینه ها نکات زیر را مطالعه کنید .
2. هرگز یک گزینه را تنها به خاطر اینکه درست است انتخاب نکنید . گزینه پاسخ باید یک تعمیم منطقی از استدلالی باشد که در متن گفته شده است .
3. از دام ها چشم پوشی کنید . اغلب اوقات متن استدلال شامل اطلاعات و جملات نامربوطی است . یاد بگیرید که این دام ها را از بقیه قسمت های مهم متن جدا کنید .
4. از گزینه هایی که ساختار جمله بندی آن بیش از حد مشکل است اجتناب کنید . گزینه صحیح همیشه دارای لحن طبیعی و استدلالی میانه رو می باشد .
5. از گزینه هایی که دارای جملات قطعی هستند اجتناب کنید . جملات قطعی جملاتی هستند که از کلماتی مانند " باید " ، " همیشه " و ... استفاده می کنند . طراحان به این نوع جملات خیلی علاقه دارند . از اینرو هنگامی که شما به گزینه ای برخوردید که از جملات قطعی استفاده می کند می توانید با خیال راحت آن گزینه را حذف کنید .
6. به گزینه هایی که از صفات تفضیلی استفاده می کنند بیشتر شک کنید . صفات تفضیلی نظیر " بیشتر " ، " بهتر " ، " بیشترین " و ... صفات نسبی هستند یعنی نسبت به چیزی باید سنجیده شوند ، اگر آن چیز در گزینه نباشد با خیال راحت گزینه را حذف کنید . به این مثال دقت کنید : " بیشترین آسیب دیدگی های فوتبال در نتیجه خوب گرم نکردن است " . در این گزینه ما صفت تفضیلی " بیشترین " را داریم ، از خودتان بپرسید بیشترین نسبت به چی ؟ ، چون جوابی برای این سوال نداریم پس این جمله منطقا غلط است .
یادداشت : در آزمون های GMAT کنکور ، حتما انتظار سوالاتی که هیچ ارتباطی به استدلال منطقی ندارند را داشته باشید .
دریافت فایل
سوالات استدلال منطقی کنکور 86 به همراه پاسخ تشریحی آنها را از اینجا دانلود کنید .
سوالات حل مساله آزمون GMAT طراحی شده تا دانسته های شما را از مفاهیم پایه ریاضی بسنجد و به این ترتیب توانایی شما را در اجرای عملی شیوه های کمی بیازماید .
در آزمون حل مساله موضوعات پیشرفته ریاضی مثل حساب دیفرانسیل و انتگرال جزء آزمون نیست . برای موفقیت در این آزمون کافی است با محاسبات پایه ، هندسه و جبر در حد یک دانش آموز دبیرستانی آشنا باشید .
نکات زیر برای آزمون حل مساله مفید خواهد بود
سوال را به دقت بخوانید . اهمیت مطالعه دقیق سوال غیر قابل انکار است ، یکی از شایعترین مشکلات داوطلبان آزمون GMAT این است که بدون خواندن دقیق صورت سوال اقدام به پاسخ دادن می کنند ، بین این سوال " کدام یک می تواند درست باشد " و سوال " کدام یک نمی تواند درست باشد " تفاوت از زمین تا آسمان است . طراحان عمدا گزینه های سوال را طوری انتخاب می کنند که بتوانند از این اشتباهات شایع داوطلبان بهره برداری کنند .
برای هر سوال از کاغذ پیش نویس استفاده کنید . مهم نیست که سوال چقدر آسان به نظر می رسد ، بهتر است شما از پیش نویس خود استفاده کنید . دیدن محاسبات بر روی کاغذ باعث می شود که از اشتباهات پیش پا افتاده جلوگیری کنید .
خود را درگیر محاسبات طولانی و پیچیده نکنید . اگر به سوالی رسیدید که دارای محاسبات پیچیده ای بود مطمئن باشید یک راه حل آسان و میانبر برای آن وجود دارد .
در این آزمون تکنیک " تخمین زدن " به شدت مؤثر است . خیلی وقت ها ، جواب یک سوال آزمون حل مساله یک مقدار خاص است و مقادیری که در گزینه ها داده شده است خیلی نزدیک به هم نیستند . در نتیجه با تکنیک " تخمین زدن " می توانید در وقت صرفه جویی کنید . برای مثال ، اگر شما بدانید که مقداری که به دنبال آن هستید حدود 30% است و گزینه ها 4% ، 13% ، 29% ، 47% و 81% باشند ، شما با اطمینان می توانید حدس بزنید که 29% گزینه صحیح است . شما به این ترتیب وقت زیادی را صرفه جویی کرده اید و از محاسبات پیچیده ای که ممکن است منجر به اشتباه شود خودداری نموده اید .
یاد بگیرید که چگونه از جاگذاری استفاده کنید . اگر در مساله ای گیر افتادید ، همیشه می توانید با جایگذاری گزینه ها به جواب برسید .
اگر گزینه ها مقدار هستند ، هنگامی که از این شگرد استفاده می کنید پیشنهاد می کنیم از گزینه ای که مقدار وسط را می دهد شروع کنید .
منبع: vivannews.com
آگهی استخدام شرکت رجا
دعوت به همکاری رییس قطار مسافربری – آبان ۹۴:
شرکت حمل و نقل ریلی رجاء جهت تأمین و تکمیل نیروی انسانی متعهد و متخصص مورد نیاز خود در پست “رئیس قطار مسافری” در نظر دارد تعداد ۵۰ نفر از داوطلبان مرد واجد شرایط با مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر را با شرایط زیر بر اساس ضوابط آیین‌نامه استخدامی مربوطه از طریق آزمون علمی، مصاحبه، تحقیق، معاینات پزشکی و … با انعقاد قرارداد کار موقت و بیمه درمان و بازنشستگی تامین اجتماعی دعوت به همکاری نماید.
الف) پراکندگی جغرافیایی:
| ردیف | ناحیه راه آهن | نام استان | شهرستان/شهرهای مورد نیاز | تعداد مورد نیاز |
| ۱ | آذربایجان | آذربایجان شرقی | تبریز | ۲ نفر |
| ۲ | تهران | تهران | تهران | ۳۸ نفر |
| ۳ | جنوب | خوزستان | اهواز | ۴ نفر |
| ۴ | زاگرس | خوزستان | اندیمشک | ۴ نفر |
| ۵ | شمال | گلستان | گرگان | ۲ نفر |
| جمع کل | ۵۰ نفر | |||
ب) شرایط عمومی داوطلبان:
۱. اعتقاد به دین مبین اسلام و یا یکی از ادیان رسمی کشور مصرح در قانون اساسی
۲. معتقد به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران
۳. دارا بودن شرایط روحی و جسمی و روانی متناسب با شغل برابر استانداردهای شرکت راه آهن
۴. عدم اعتیاد به دخانیات و هر گونه مواد مخدر و محرک
۵. نداشتن منع بکارگیری سوء پیشینه به موجب آرای مراجع ذیصلاح
۶. دارا بودن کارت معافیت دائم (غیر پزشکی) یا پایان خدمت وظیفه عمومی
۷. مرد ترجیحا متاهل ( اخذ تعهد مبنی بر تاهل تا پایان دوره آموزش برای داوطلبان مجرد )
۸. دارا بودن ضوابط عمومی گزینش
ج) شرایط اختصاصی داوطلبان:
۱. دارا بودن مدرک کارشناسی در یکی از رشته های مهندسی راه آهن ، صنایع ، برق ، مکانیک ، مخابرات ، ارتباطات اجتماعی ، جامعه شناسی ، مدیریت (کلیه گرایشها )، علوم اجتماعی (کلیه گرایشها) ، روانشناسی (کلیه گرایشها) و علوم تربیتی که مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری باشد.
۲. دارا بودن حداقل معدل ۱۴ در مقطع کارشناسی و بالاتر
۳. داشتن حداکثر ۳۲ سال سن
۴. داشتن حداقل قد ۱.۷۰ متر و حداکثر ۱.۸۵ متر
۵. (*) موفقیت در آزمون کتبی
۶. موفقیت در آزمون شفاهی
۷. موفقیت در گزینش
۸. ارائه تعهد محضری برای کار در شرکت برای مدت حداقل ۵ سال
نمونه سوالات عمومی استخدامی شرکت حمل و نقل ریلی رجاء به همراه پاسخنامه
نحوه ثبت نام :
۱. متقاضیان واجد شرایط به منظور ثبت نام در آزمون استخدامی شرکت رجاء می باید از ساعت ۰۰ : ۰۹ صبح روز دوشنبه مورخ ۱۳۹۴/۰۸/۱۱ با مراجعه به سایت اینترنتی شرکت حمل و نقل ریلی رجاء به آدرس www.raja.ir نسبت به تکمیل فرم ثبت نام موجود در سایت مذکور اقدام و در ادامه از طریق درگاه اینترنتی نسبت به واریز وجه ثبت نام به میزان ۳۰۰.۰۰۰ ریال معادل سی هزار تومان اقدام نموده و با دریافت کد رهگیری نهایی از تکمیل کلیه مراحل ثبت نام اطمینان حاصل نمایند.
توجه : با عنایت به عدم امکان استرداد وجه ثبت نام، خواهشمند است صرفاً در صورت احراز شرایط مورد نیاز شرکت رجاء، اقدام به ثبت نام گردد.
۲. مهلت ثبت نام تا ساعت ۰۰ : ۲۴ روز دوشنبه مورخ ۱۳۹۴/۰۸/۱۸ تعیین گردیده است. به داوطلبان عزیز توصیه می‌شود در مقطع زمانی فوق نسبت به انجام و تکمیل مراحل ثبت نام خود اقدام فرمایند.
۳. هنگام ثبت نام داشتن فایل اسکن شده عکس۳×۴ تمام رخ پشت زمینه سفید، صفحه اول شناسنامه و صفحه توضیحات (درصورت وجود توضیح)، کارت ملی پشت و رو، کارت پایان خدمت یا معافیت دائم(غیر پزشکی)، مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر دارای معدل۱۴، با مشخصات و فرمت درج شده بر روی سایت الزامی می‌باشد.
۴. با عنایت به این که صرفاً اطلاعات درج شده در سایت و مدارک ارسالی در زمان ثبت نام اینترنتی ملاک پذیرش شرکت رجاء جهت استخدام خواهد بود، لذا مسئولیت صحت ثبت اطلاعات در سایت اینترنتی به عهده شخص متقاضی می‌باشد. بدیهی است درصورت قبولی در آزمون علمی، نسبت به اخذ و بررسی اصل مدارک پذیرفته‌‌شدگان در آزمون اقدام و چنانچه مغایرتی در مندرجات مدارک ارائه شده با شرایط آگهی وجود داشته باشد و یا پس از اشتغال ارائه گردد از ادامه مراحل استخدامی متقاضی و یا ادامه همکاری در هر مرحله، جلوگیری به عمل خواهد آمد و متقاضی حق هیچگونه اعتراضی را نخواهد داشت.
سایر نکات:
۱. پرینت کارت ورود به جلسه آزمون از روز شنبه مورخ ۱۳۹۴/۰۸/۲۳ تا یک ساعت قبل از شروع آزمون، از طریق سایت شرکت رجاءwww.raja.ir قابل دریافت می باشد.
۲. آزمون استخدامی رأس ساعت ۰۰ : ۰۹ صبح روز جمعه مورخ ۱۳۹۴/۰۸/۲۹ برگزار می گردد. نشانی محل برگزاری آزمون متعاقباً در کارت ورود به جلسه درج خواهد شد.
۳. مفاد آزمون استخدامی جمعاً دارای ۱۸۰ سوال به شرح جدول زیر می باشد:
| ردیف | نوع سئوالات | مواد آزمون | تعداد سئوالات |
| ۱ | سئوالات عمومی | اطلاعات عمومی | ۲۰ |
| ۲ | معارف اسلامی | ۲۰ | |
| ۳ | زبان انگلیسی | ۳۰ | |
| ۴ | سئوالات تخصصی | مدیریت عمومی | ۳۰ |
| ۵ | استعداد عددی | ۲۰ | |
| ۶ | استدلال منطقی | ۳۰ | |
| ۷ | استعداد فنی | ۳۰ |
۴. به سوالاتی که بیش از یک پاسخ داده شود، نمره ای تعلق نگرفته و برای پاسخ های غلط ۳/۱ نمره‌ی منفی منظور خواهد شد.
۵. پس از ثبت نام، لازم است داوطلبان محترم روزانه به سایت شرکت رجاء و شرکت هدایتگران اندیشه سناء مراجعه نموده و از آخرین اخبار و وضعیت ثبت نام خود اطلاع حاصل نمایند.
نمونه سوالات عمومی استخدامی شرکت حمل و نقل ریلی رجاء به همراه پاسخنامه
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.