نمونه سوالات تخصصی رشته حقوق آزمون استخدامی جهت آمادگی در آزمون بانک صادرات به همراه جواب






نمونه سوالات اختصاصی حقوق مقطع کارشناسی استخدام بانک صادرات

در حال بروزرسانی


نمونه سوالات اختصاصی حقوق مقطع کارشناسی استخدام بانک صادرات


در حال بروزرسانی












آگهی استخدام بانک صادرات در سال 94


​بانک صادرات ایران به منظور تامین نیروی انسانی مورد نیاز خود در تهران و ٢٠ استان کشور جهت تصدی شغل بانکدار و بانکیار ( تحویلدار) از بین داوطلبان واجد شرایط کارمند استخدام می نماید. 
به گزارش روابط عمومی بانک صادرات ایران، این بانک به منظور تامین نیروی انسانی مورد نیاز خود از طریق آزمون از میان فارغ التحصیلان رشته های تحصیلی مختلف در مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد، برنامه استخدام نیرو را در دستور کار قرار داده است.
بر این اساس داوطلبان مرد می توانند در ٢١ استان شامل: آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اصفهان، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، زنجان، سیستان و بلوچستان، فارس، کردستان،کرمان، لرستان، مازندران، همدان، یزد، قزوین، قم، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، البرز و تهران از ساعت ٩ صبح روز سه شنبه تاریخ ٢١ مهرماه تا روز دوشنبه تاریخ ٤ آبان ماه سالجاری با مراجعه به وب سایت این بانک به نشانی: www.bsi.ir ضمن مطالعه شرایط استخدامی نسبت به تکمیل فرم ثبت نام اقدام و در آزمون استخدامی که در ٢٢ آبان ماه برگزار می گردد، شرکت نمایند.  
شایان ذکر است متقاضیان استخدام می توانند برای مطالعه متن کامل آگهی و کسب اطلاع از شرایط و ضوابط آزمون و مدارک مورد نیاز به وب سایت این بانک به نشانی فوق مراجعه نمایند.




آشنایی با رشته حقوق


تمام روابط اجتماعی که آثار حقوقی از آن ایجاد می شود، موضوع علم حقوق قرار می گیرد.

این روابط می تواند مربوطه به روابط دولت و مردم باشد که به حقوق عمومی معروف است و یا شامل روابط خصوصی مردم گردد که حقوق خصوصی نامیده می شود.

 

به عبارت دیگر حقوق عمومی شامل حقوق قوای سه گانه کشور، حاکمیت و آنچه مربوط به اداره کشور است، می شود و حقوق خصوصی به روابط بین خود مردم می پردازد که مهمترین آنها روابط تجاری است که عامل ایجاد رشته حقوق تجارت شده است و یا مسائل مربوط به حقوق مدنی است که از آن جمله می توان به اموال، مالکیت، قراردادها، مسوولیت هایی که اشخاص در خطاهایی که مرتکب می شوند برایشان به وجود می آید مثل مسوولیت ناشی از حوادث، قواعد مربوط به ارث، وصیت، ولادت، اقامتگاه اشخاص و دهها مورد دیگر اشاره کرد.

 

همچنین شاخه ای از حقوق به روابط بین المللی می پردازد که خود به دو بخش حقوق روابط بین الملل عمومی و خصوصی تقسیم می شود که حقوق روابط بین الملل عمومی به روابط بین دولتها و سازمانهای بین المللی می پردازد.

 

رشته حقوق یکی از محبوب ترین رشته‏ های داوطلبان گروه علوم انسانی است . دامنه گرایش‏های رشته حقوق گسترده و در کلیه روابط زندگی امروز قابل ملاحظه است . این روابط می‏تواند مربوط به روابط دولت و مردم باشدکه به حقوق عمومی معروف است و یا روابط خصوصی مردم را در برمی‏گیرد که حقوق خصوصی نامیده می‏شود .

 

حقوق عمومی شامل حقوق قوای سه‏گانه کشور، حاکمیت و آنچه که مربوط به اداه کشور است ، می‏شود و حقوق خصوصی به روابط بین خود مردم می‏پردازد که مهمترین آنها روابط تجاری است که عامل ایجاد رشته حقوق تجارت شده است و یا مسائل مربوط به حقوق مدنی است که از آن جمله می‏توان به اموال ، مالکیت ، قراردادها، مسؤولیت‏هایی که اشخاص در خطاهایی که مرتکب می‏شوند برایشان به وجود می‏آید مثل مسؤولیت ناشی از حوادث ، قواعد مربوط به ارث ، وصیت ، ولادت ، اقامتگاه اشخاص و دهها مورد دیگر اشاره کرد .

 

همچنین شاخه ای از حقوق به روابط بین المللی می‏پردازد که خود به دو بخش حقوق روابط بین الملل عمومی و خصوصی تقسیم می‏شود که حقوق روابط بین الملل عمومی به روابط بین دولتها و سازمانهای بین‏المللی می‏پردازد.

 

دانش آموختگان این رشته باید از جسارت ، قدرت استدلال ، خلاقیت ذهنی و فن بیان خوب کافی برخوردار باشند. علم حقوق با جامعه شناسی ، روانشنانسی و علوم فلسفی آمیخته است و یک حقوقدان مطلع باید از این علوم آگاهی‏کافی داشته باشد . همچنین یک دانشجوی حقوق برای این که در رشته خود موفق گردد لازم است که به زبان و ادبیات فارسی مسلط باشد ، چون منطق حقوق در ضمن این که شباهت‏های زیادی به منطق ریاضی دارد ، یک منطق اقناعی و خطایی است .

 

یعنی یک حقوقدان باید بتواند کسانی را که مورد خطاب اوقرار می‏گیرند و یا دادگاهی را که مأمور رسیدگی به دعوا است ، با زبان سلیس و بلیغ قانع کند ، در نتیجه باید به زبان و ادبیات مسلط باشد . در ضمن باید اطلاعاتی از ریاضیات داشته باشد، همچنین دانشجویان حقوق با مفاهیم اساسی فقه و اصول در اسلام ، جامعه‏شناسی ، روان‏شناسی ، امور مالی و پزشکی قانونی و ... آشنا می‏شوند.

 

دانشجویان این رشته دروس مقدمه علم حقوق ، حقوق جزای عمومی، حقوق اساسی ، حقوق مدنی ، مبانی علم اقتصاد ، عربی ، مالیه عمومی ، مبانی جامعه شناسی را در قالب دروس پایه می‏گذارند.

 

 

توانایی های لازم رشته حقوق

جسارت، قدرت استدلال، خلاقیت ذهنی و فن بیان خوب لازمه موفقیت در این رشته است. ممکن است که به دست آوردن لیسانس حقوق کار دشواری نباشد اما حقوقدان شدن بسیار مشکل است. چرا که علم حقوق امروزه با جامعه شناسی، روانشناسی و علوم فلسفی آمیخته شده است و یک حقوقدان باید از این علوم اطلاعات کافی داشته باشد.

 

همچنین یک دانشجوی حقوق برای این که در رشته خود موفق گردد لازم است به زبان و ادبیات فارسی مسلط باشد چون منطق حقوق در ضمن این که شباهت های زیادی به منطق ریاضی دارد، یک منطق اقناعی و خطابی است.

 

یعنی یک حقوقدان باید بتواند کسانی را که مورد خطاب او قرار می گیرند و یا دادگاهی که مامور رسیدگی به دعوا است، با زبان سلیس و بلیغ قانع کند، در نتیجه باید به زبان و ادبیات مسلط باشد. در ضمن باید اطلاعاتی از ریاضیات داشته باشد.

 

 

موقعیت شغلی و درآمد رشته حقوق در ایران

در حال حاضر به دلیل توسعه این رشته و تعداد زیاد فارغ التحصیلان آن، که از دانشگاههای دولتی و غیر دولتی وارد بازار کار می شوند، یافتن کار مناسب برای فارغ التحصیل لیسانس با دشواری هایی توام است و بخصوص متقاضیانی که علاقه مند به کار خاصی در این رشته هستند، مثل متقاضیان وکالت، با محدودیت هایی مواجه می شوند.

 

اما در کل یک دانشجوی خوب و علاقه مند می تواند پس از گواهی لیسانس به شغل های متنوعی مثل وکالت دعاوی دادگستری، مشاور حقوقی بانک ها، شهرداری ها، شرکت ها و وزارتخانه ها و سردفتری دفاتر اسناد رسمی جذب گردد و درآمد مناسبی کسب کند.




آشنایی با مفاهیم بانکداری

بازارهای سهام و اوراق قرضه

 



هر فرد یا شرکتی میتواند به دو طریق در یک بازار مالی پول تهیه کند. متداول ترین روش انتشار اوراق قرضه است، مثل اوراق قرضه شرکتها که عبارت است از یک قرارداد دوجانبه که بین وام دهنده و گیرنده وام بسته میشود و به موجب آن گیرنده وام متعهد میشود در زمانهای مشخصی مبالغ معینی را به عنوان بهره پرداخت کرده ، در تاریخ سررسید [1]، اصل مبلغ بدهی را بازگرداند. تاریخ سر رسید اوراق قرضه زمانی است که مدت آن اوراق منقضی میشود. اوراق قرضه کوتاه مدت [2]در زمانی کمتر از یک سال سررسید میشود و اوراق قرضه بلند مدت پس از ده سال یا زمانی طولانیتر به سررسید خواهند رسید. تاریخ سررسید اوراق قرضه بلند مدت پس از ده سال یا زمانی طولانیتر به سررسید خواهند رسید. تاریخ سررسید اوراق قرضه میان مدت [3]بین یک تا ده سال است.


روش دیگر تهیه پول انتشار سهام [4]( حق مالکیت ) است. مثل سهام عادی که دارنده یا صاحب آن در سود خالص و داراییهای شرکت سهیم است ( مقصود از سود خالص این است که مالیاتها و هزینه ها از درآمد شرکت کسر شده اند.). اگر کسی صاحب یک سهم عادی از شرکتی باشد که یک میلیون سهم منشر کرده، او به اندازه یک میلیونیم سود خالص و یک میلیونیم داراییهای شرکت حق دارد. به دارنده چنین حقی ، در زمان های مشخص مبالغی سود تقسیمی [5]پرداخت میشود و این نوع اوراق بهادار بدون سررسید هستند.


عیب عمده سرمایه گذاری در سهام ( به جای اوراق قرضه) این است که سهامدار آخرین مدعی یا ذی نفع شرکت است ، یعنی شرکت نخست باید همه بدهیهایش را بپردازد و اگر چیزی باقیماند به سهامدار خواهد رسید. مزیت اوراق مزبور هم این است که دارنده این اوراق به صورت مستقیم از افزایش سودآوری شرکت یا افزایش ارزش داراییهای آن بهره مند خواهد شد، چرا که اوراق مزبور به صاحب خود حق مالکیت در شرکت را میدهد. دارنده اوراق قرضه از چنین مزیتی برخوردار نیست ، زیرا مبالغ دریافتی وی ثابت است.


 

منبع کتاب پول و ارز و بانکداری فردریک میشکین


بانکداری بدون ربا

پس از ابلاغ قانون بانکداری بدون ربا در سال 58 ، کلیه بانک های تجاری کشور موظف شدند عملیات بانکی خود را در چارچوب قوانین اسلامی تنظیم نمایند به همین منظور نرخ بهره در سیستم بانکی حذف و جای آن را سود ( سود حاصل از فعالیت های اقتصادی مشترک ) گرفت، هم چنین استقراض از بانکهای تجاری تحت عنوان قراردادهای معینی با عنوان عقود بانکی متداول گردید ، هم چنین درآمدهای بانک های تجاری به دو دسته درآمدهای مشاع و درآمد های غیر مشاع تقسیم گردید که درآمدهای مشاع شامل درآمدهای حاصل از وجوه سپرده گذاران می باشد که میبایست پس از کسر مبلعی تحت عنوان حق الوکاله بانک تماما به سپرده گداران پرداخت شود. درآمدهای غیرمشاع شامل آن بخش از درآمدهای بانکی است که متعلق به سپرده گذاران نمی باشد مانند انواع کارمزدها شامل کارمزد انواع ضمانتنامه بانکی ، کارمزد حواله چات ، حق الوکاله ، کارمزد حاصل از فروش اوراق مشارکت ، بدیهی است درآمدهای غیرمشاع متعلق به مالکان و سهامداران بانک است.


معرفی برخی از عقود بانکداری بدون ربا:


1-     قرض الحسنه: یکی از عقود بانکداری بدون رباست و قراردادی است که طی آن وام گیرنده ، مبلغی را از بانک جهت امور تولیدی و خدماتی دریافت مینماید ، ویژگی بارز این قرارداد بدون بهره بودن آن است. بدیهی است در این قراردادها ، هزینه ها و کامزد بانک از وام گیرنده اخذ می شود.


2-     مضاربه: قراردادی است که در آن ، بانک مسئول تامین نقدینگی و قرد وام گیرنده (عامل ) با استفاده از این نقدینگی ( پول) اقدام به تجارت در قالب صادرات یا سایر فعالیت های بازرگانی ( واردات جایز نیست) نموه و هر دو طرف قرارداد در سود حاصل شریک هستند ، معمولا زمان این قرارداد کوتاه مدت است.


3-     مشارکت مدنی: به مفهوم مشارکت بانکها با شخص ثالث ( فرد / شرکت) که تامین سرمایه بر عهده هر دو طرف است و فعالیت در زمینه های تولیدی و بازرگانی مدت آن بین 1 تا 3 سال و سود به نسبت سرمایه تقسیم میگردد. اگر قرارداد مشارکت بین بانک و یک شخص حقوقی باشد ( مانند یک شرکت سهامی ) قرارداد مشارکت حقوقی می باشد.


4-     سرمایه گذاری مستقیم: شامل سرمایه گذاری بدون واسطه یک بانک در یک طرح تولیدی یا خدماتی و بدون مشارکت دیگران است.


5-     فروش اقساطی: قراردادی است که طی آن یک دارایی به صورت قسطی به غیر یا به مردم واگذار شود، این قرارداد در بازرگانی صحیح نیست و فقط درخصوص دارایی های منقول و غیر منقول استفاده میشود.


6-     اجاره به شرط تملیک: این قرارداد همانند فروش اقساطی است با این تفاوت که وام گیرنده در پایان دوره و پس از پرداخت کلیه اقساط مالک دارایی میباشد.


 


منبع : یادداشت درسی ، دکتر رستمی محمدرضا ، درس سیاست پولی ومالی ،مقطع کارشناسی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهرا


موسسات تهیه سرمایه و بانکهای سرمایه گذاری


موسسات تهیه سرمایه Investment institutions موسساتی هستند که دسترسی به سرمایه های ثابت مورد نیاز سازمان های تولیدی را فراهم می نمایند. با وجود اینکه این موسسات منابع وسیعی در اختیار دارند، ولی کمتر منابع مالی آنها به صورت اعتبار دائم به موسسات تولیدی و بازرگانی انتقال می یابد.


سرمایه مورد نیاز موسسات تولیدی ، با انتشار سهم یا اوراق قرضه و توزیع آن بر اساس کارمزد یا تعهد فروش به وسیله بانکهای تهیه سرمایه تامین میگردد. به عبارت روشن تر ، این موسسات فقط نقش واسطه را به عهده دارند. بانکهای سرمایه گذاری یا شرکت های سرمایه گذاری، موسساتی هستند که از طریق انتشار و فروش سهم و در بعضی موارد، اوراق قرضه پس اندازهای افراد را جمع آوری می کنند و در اوراق قرضه و سهام شرکت ها و اوراق قرضه دولتی سرمایه گذاری می کنند و بدین طریق قادرند منافع زیادتری برای پس انداز کنندگان و سرمایه گذاران جزء تحصیل نمایند


میزان خطرات سرمایه گذاری در این موسسات ، با ایجاد تنوع در سرمایه گذاری ها معمولا به حدلقل تقلیل می یابد و همین امر در جلب نظر صاحبان پس انداز های کوچک تاثیر فراوانی دارد.


بانکهای تجاری


با وجود توسعه و ترویج موسسات بانکی پس انداز ، در غالب کشورها بانک های تجارتی هنوزهم، از مهمترین موسسات تجهیز کننده پس اندازهای عمومی می باشد. علت اساسی این امر تنوع خدماتی است که این بانکها قادرند به نفع مشتریان خود انجام دهند.


در غالب کشورها برای بانکهای تجارتی محدودیتی از نظر افتتاح حساب پس انداز و دریافت این سپرده ها وجود ندارد و این بانکها می توانند آزادانه طبق مقررات عمومی بانکداری به این عمل مبادرت کنند. دارندگان این قبیل سپرده ها نیز معمولا قادر به استفاده از موجودی های خود ، بدون اطلاع قبلی می باشند. به علاوه ، بهره ای نیز بر طبق قرار داد با بانک و به نسبت موجودی خود بر اساس شرایط خاص دریافت میدارند


با وجودی که در بیشتر بانک های تجارتی قسمت عملیات مربوط به حساب های مدت دار و سپرده های پس انداز از سایر قسمت ها کاملا جدا نیست بهره برداری از سپرده های پس انداز غالبا تحت شرایط خاصی امکان پذیر می باشد.



انواع اوراق بهادار

معرفی انواع اوراق بهادار 


اوراق بهادار در جهان بسیار متنوع هستند و به طور پیوسته ابزار معاملاتی جدیدی ایجاد می ­گردد. در ایران انواع اوراق بهادار چندان متنوع نیست. البته برنامه ­هایی برای گسترش انواع اوراق بهادار مورد معامله در بورس وجود دارد. در این بخش ابتدا اوراق بهادار مورد معامله در بورس و سپس تعدادی از اوراق بهادار مطرح و پرطرفدار نیز شرح داده خواهد شد.


سهام عادی 

سهام ممتاز 

حق تقدم 

سهام جایزه 

اوراق مشارکت 

مشتقات (Derivatives) 

اختیار معامله (Option) 

قرارداد آتی (Future) 

صکوک 


سهام عادی

متداول ترین نوع اوراق بهادار در بازار ایران است. سهام عادی توسط هر شرکت منتشر شده و از ارزشی اسمی برخوردار است (در ایران 1000 ریال است). تعداد سهام منتشر شده ی شرکت برابر است با سرمایه ثبت شده ی شرکت تقسیم بر ارزش اسمی. درنتیجه شرکتی با 500 میلیون ریال ارزش اسمی دارای 500 هزار سهم است. شرکت های پذیرفته شده در بورس از طریق عرضه ی اولیه سهام خود را به فروش می رسانند. توجه داشته باشید سرمایه شرکت با ارزش آن برابر نیست. سهام داران به نسبت تعداد سهام عادی خود مالک شرکت هستند درنتیجه اگر کسی 1 میلیون سهم از ده میلیون سهم شرکتی را داشته باشد مالک 10 درصد آن است. در قانون بورس ایران محدودیت هایی در مورد سقف مالکیت شرکت توسط افراد حقیقی و حقوقی وجود دارد. همچنین سهام دار به نسبت مالکیت خود در مجمع عمومی شرکت دارای حق رای است.

در کشورهای دیگر، شرکت می تواند سهام عادی منتشر کرده ولی آن را به فروش نرساند. همچنین شرکت قادر به بازخرید سهام خود است. از طرفی رابطه ی مستقیمی بین تعداد سهام منتشره و سرمایه ی ثبت شده شرکت وجود ندارد. تمامی این موارد براساس قوانین ایران ممنوع هستند.


سهام ممتاز 

سهام ممتاز نوعی سهم است که از سود مشخصی برخوردار است. به عنوان مثال سهام ممتازی که دارای سود ده درصد بوده و ارزش آن 1000 ریال است در آخر سال مالی 100 ریال سود دریافت خواهد کرد. همچنین سهام ممتاز از نظر پرداخت سود بر سهام عادی اولویت داشته و پس از پرداخت سود سهام ممتاز، سهام عادی سود دریافت خواهند کرد. معمولا سهام ممتاز در مجمع عمومی شرکت دارای حق رای نیست.


حق تقدم 

شرکت های بورسی می توانند به منظور توسعه ی فعالیت های خود افزایش سرمایه دهند. افزایش سرمایه به روش های گوناگونی انجام می شود. یکی از روش های افزایش سرمایه که به آن افزایش سرمایه از محل آورده ی نقدی گفته می شود، با انتشار حق تقدم انجام می گیرد. در این روش شرکت به میزان درصد افزایش سرمایه، گواهینامه ی حق تقدم منتشر می کند و آن ها را به سهام داران خود می دهد.

به عنوان مثال فرض کنید شرکتی دارای 1000 سهم است و 50 درصد افزایش سرمایه دهد. در این حالت هر کسی به تعداد نصف سهام خود حق تقدم دریافت می کند. یعنی کسی که 20 سهم داشته، 10 گواهی حق تقدم دریافت می کند. حال سرمایه گذار با سه انتخاب روبروست: یا در مهلت مقرر به ازای هر حق تقدم مبلغ 1000 ریال به حساب شرکت واریز کرده و در افزایش سرمایه، شرکت می کند. پس از گذشتن مدتی، حق تقدم سهامدار فوق به سهام عادی تبدیل می شود. در حالت دوم، سهام دار می توان در زمان مشخص شده، گواهی حق تقدم خود را مانند سهام عادی در بازار بورس به فروش برساند. در این صورت وی مبلغ فروش را دریافت می کند و دیگر در افزایش سرمایه، شرکت نخواهد داشت و حق تقدم به خریدار منتقل می شود. محدودیت های خرید و فروش حق تقدم با سهام عادی فرق می کند. در حالت سوم، سهام دار هیچ کاری انجام نداده و خود شرکت پس از پایان مهلت قانونی می تواند حق تقدم را به فرد دیگری فروخته و پس از کسر مبلغ مجاز، مانده ی فروش را به سهام دار دهد.


سهام جایزه 

روش دیگر برای افزایش سرمایه، انتشار سهام جایزه است. در این روش شرکت اندوخته ی نقدی خود را که طی سال های گذشته به دست آورده به سرمایه تبدیل می کند و درنتیجه سهامداران نباید مبلغی پرداخت کنند. این روش را افزایش سرمایه از محل مطالبات نیز می گویند. سهام منتشر شده در این حالت سهام جایزه نام دارد.


اوراق مشارکت 

روشی برای تامین مالی پروژه های شرکت است. شرکت پس از تدوین برنامه و اخذ مجوزهای لازم می تواند اقدام به انتشار و فروش اوراق مشارکت نماید. اوراق مشارکت مانند سهام ممتاز دارای نرخ سود اسمی هستند که در موعدهای مشخص به خریداران پرداخت می شود. اوراق مشارکت دارای تاریخ سررسید هستند که در آن تاریخ مبلغ اولیه ی اوراق مشارکت (مبلغ اسمی مندرج بر روی اوراق مشارکت) به مالک اوراق پرداخت می شود. برخی از اوراق مشارکت از قابلیت تبدیل به سهم در تاریخ سررسید برخوردارند. در کشورهای دیگر اوراق مشارکت در انواع بیشتری منتشر شده و نام آن نیز اوراق قرضه است.


مشتقات (Derivatives) 

ابزار مشتقه، اوراق بهاداری هستند که به خودی خود ارزش ذاتی ندارند و ارزش آن ها براساس دارایی اصلی دیگری تعیین می شود. به عبارت دیگر براساس یک دارایی اصلی یا زیربنایی، اوراق بهاداری فرعی ایجاد می شود. این اوراق بهادار با وجود آن که ارزش ذاتی ندارند ولی مانند یک اوراق بهادار مستقل در بورس معامله می شوند. ابزار مشتقه ی بسیار متنوعی در بازارهای بین المللی وجود دارند ولی مهم ترین آن ها در ایران اختیار معامله و قرارداد آتی هستند که در ادامه به طور خلاصه شرح داده می شوند.


اختیار معامله (Option) 

اختیار معامله نوعی اوراق بهادار است که در بازار بورس ایران وجود ندارد. اختیار معامله دو نوع کلی دارد: Call یا اختیار خرید و Put یا اختیار فروش. به طور کلی قراردادهای اختیار دربرگیرنده نوعی حق هستند که می توان در صورت لزوم از آن ها استفاده کرد. در قرارداد اختیار خرید، خریدار حق خرید اوراق بهاداری را در زمانی مشخص می خرد (اختیار فروش نیز به همین شکل است). به عنوان مثال فرض کنید فردی حق خرید 1000 سهم شرکت X را طی سه ماه آینده در قیمت 120 تومان به قیمت 200 تومان می خرد. طی سه ماه آینده سهم X تغییرات زیادی خواهد کرد. حال فرض کنید در زمان سررسید قیمت سهم افت کرده و 100 تومان باشد درنتیجه اختیار خرید برای خریدار سودی نخواهد داشت زیرا وی می تواند سهم را 120 تومان بخرد. دراینحالت وی 200 تومان (بهای اختیار خرید) را از دست داده است. حال اگر در زمان سررسید قیمت سهام 250 تومان باشد، خریدار می تواند اختیار خود را اعمال کرده و سهم را به قیمت 120 تومان از فروشنده اختیار خرید بخرد و در بازار 250 تومان بفروشد. توجه داشته باشید که دارنده ی اختیار خرید مختار است که سهام را بخرد ولی فروشنده ی آن مجبور است که سهام را بفروشد. همین داستان در مورد اختیار فروش نیز وجود دارد. از نظر اعمال حق اختیار معاملات به دو دسته اروپایی و آمریکایی تقسیم می شوند. اختیار معاملات اروپایی را فقط می توان در زمان سررسید اعمال کرد ولی در مورد آمریکایی ها طی هر زمانی قبل از سررسید امکان اعمال وجود دارد.

به طور کلی مباحث مرتبط با اختیار معاملات پیچیده تر از سهام عادی بوده و سناریوها و حالات بسیار متعددی را شامل می شود. هدف از چنین ابزاری افزایش نقدشوندگی بازار، پوشش خطر برای معاملات سهام و کاهش هزینه ی سهام داران است. به عنوان مثال فرض کنید شما اختیار فروش 1000 سهم شرکت X را در قیمت 200 تومان به قیمت 500 تومان بخرید (قیمت کنونی 220 تومان است). اگر طی سه ماه آینده قیمت سهم به 110 تومان برسد شما می توانید اختیار فروش خود را اعمال کرده و سهم خود را به فروشنده ی اختیار فروش، 200 تومان بفروشید و از بازار 110 تومان بخرید. در چنین حالتی شما در هر سهم 90 تومان سود کرده-اید. به عبارت دیگر شما از کاهش قیمت سهم سود کرده اید! در حالت های پیچیده تر می توان چندین اختیار معامله را ترکیب کرد و نوعی استراتژی بوجود آورد (به عنوان مثال حالتی ایجاد کرد که اگر قیمت سهمی تا سه ماه بعد بین 100 تا 300 تومان بود شما سود کرده و در غیراینصورت فقط مبلغ پرداختی بابت اختیار معامله را از دست دهید).

چنین ابزاری را ابزار مشتقه می گویند زیرا خود ماهیتی مستقل ندارند و برای سایر اوراق بهادار از قبیل سهام عادی، شاخص و قراردادهای آتی تعریف می شوند. بیشترین کاربرد اختیار معامله برای سهام عادی و شاخص است.


قرارداد آتی (Future) 

قرارداد آتی ابزار مشتقه ی است که بیشتر برای بازار کالاها، شاخص و ارز کاربرد دارد. در قرارداد آتی دو طرف معامله قرار می گذارند که در زمانی مشخص (مثلا سه ماه آینده) و با قیمتی معلوم ابزار مورد معامله (کالا یا ابزارهای مالی) را معامله کنند. برخلاف اختیار معامله، در اینجا نوعی تعهد وجود ندارد. معمولا قراردادهای آتی منجر به تحویل فیزیکی کالا نشده و به صورت نقدی تسویه می شوند.

یکی از کاربردهای اصلی قراردادهای آتی پوشش خطر در معاملات دیگر است. فرض کنید شما معامله ای با یک شرکت خارجی به ارزش صد میلیون یورو دارید. قرار است پول چهار ماه دیگر پرداخت شود. طی این چهار ماه تغییرات قیمت یورو می تواند برای شما بسیار خطرناک باشد. پس با خرید قرارداد آتی صد میلیون یورو در قیمتی معلوم (مثلا 1350 تومان) برای چهار ماه دیگر شما خود را در برابر تغییرات قیمت یورو مصون کرده و بهتر می توانید برنامه ریزی کنید. البته افراد زیادی نیز به صرف کسب سود از تغییرات قیمت وارد بازار قراردادهای آتی می شوند.

در زمان انجام معاملات قراردادهای آتی شما باید درصدی از مبلغ قرارداد را که توسط بورس تعیین می شود به عنوان ودیعه نزد بورس بسپارید. قراردادها هر روز تسویه می شوند و درنتیجه اگر تغییرات قیمت به نفع شما باشد ودیعه ی شما افزایش یافته و در غیراین صورت ودیعه ی شما کاهش می یابد. اگر مبلغ ودیعه کمتر از آستانه ای مشخص شود، باید میزان ودیعه را تا حد اولیه افزایش دهید. در هر زمانی قبل از سررسید قرارداد، می توانید با معامله قراردادی در جهت مقابل از بازار خارج شوید (مثلا اگر قرارداد خرید 100 میلیون یورو را برای سه ماه بعد خریده اید می توانید یک ماه بعد با فروش قرارداد خرید صد میلیون یورو، از بازار خارج شوید).


صکوک 

نوعی اوراق قرضه ی اسلامی است که براساس موازین شرع طراحی شده است. ساختار پرداخت بهره ی اوراق قرضه ی غربی مطابق با موازین شرعی نیست. ناشر اوراق صکوک، گواهی ای را به سرمایه گذاران می فروشد و سپس آن را با قیمتی مشخص دوباره از خریداران اجاره می کند. همچنین فروشنده تعهد می کند در تاریخی مشخص، اوراق را با قیمتی معلوم از خریداران بازخرید کند. ناشر اوراق صکوک باید ارتباطی مشخص و واضح بین بازده و وجه نقد ناشی از فعالیت ها با دارایی خریداری شده ایجاد کند. به عبارت دیگر، تامین مالی باید مبتنی بر دارایی مشهود باشد





کلمات کلیدی: